دکتری مدیریت بازرگانی، استادیار گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران/ نشانی: یزد؛ بلوار دانشجو، دانشگاه پیام نور/ نمابر: 03537258087/ Email: payamavaran@ystp.ac.ir.
چکیده
هدف: در سالهای اخیر مسئلۀ شهود و تصمیمگیری شهودی به عنوان عامل مؤثر مدیریت، توجه فزاینده‌ای را در محافل علمی و پژوهشها در سطح دنیا به خود جلب کرده است. لذا هدف اصلی این مقاله، شناسایی مؤلفه‌ها و طراحی مدل مفهومی شهود در تصمیمگیری راهبردی بر اساس رویکرد اسلامی بود.روش: در مرحلۀ اصلی پژوهش که رویکردی قرآنی دارد، با استفاده از راهبرد کیفی نظریه‌پردازی داده‌بنیاد و با استفاده از تفسیر المیزان، مضامین و مفاهیم و مقوله‌های مرتبط با شهود شناسایی شد.یافته‌ها: نتایج حاصل از تحقیق، پیدایش 86 مفهوم بود که با استفاده از نظرات خبرگان حوزوی و دانشگاهی در قالب 18 مقولۀ فرعی و هفت مقولۀ اصلی دسته‌بندی شدند. در نهایت بر اساس قضایا و مفاهیم مستخرج، الگویی مفهومی برای شهود در تصمیمگیری راهبردی بر اساس آموزه‌های قرآنی پیشنهاد شده است. نتیجه‌گیری: استفاده از شهود در برخی از شرایط می‌تواند اثربخش‌تر باشد، به جای اینکه صرفاً از عقلانیت و تحلیلهای کمّی استفاده شود. در مدل اسلامی این تحقیق، عوامل معنوی نقش پر رنگی در افزایش مهارتهای شهودی مدیران دارد. از نتایج این تحقیق، تبیین شهود اسلامی به صورت الهام، رؤیت قلب، قوۀ تشخیص و نور الهی است.
- ابراهیمیان، سیدحسین(1378). معرفت‌شناسی در عرفان. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
- احمدی، حسینعلی(1392). بررسی و تحلیل شهود و نقش آن در تصمیمگیری و پدیدار شدن استراتژیهای بنگاههای اقتصادی، سازمان مدیریت صنعتی، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت اجرائی.
- استراوس، آنسلم و کوربین جولیت(1387). اصول روش تحقیق کیفی: نظریه مبنایی، رویّه‌ها و شیوه‌ها. ترجمه بیوک محمدی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- دانایی‌فرد، حسن و سید مجتبی امامی(1386). «استراتژیهای پژوهش کیفی: تأملی بر نظریه‌پردازی داده‌بنیاد». اندیشۀ مدیریت، سال اول، ش 2.
- طباطبایی، سید محمدحسین(1374). تفسیر المیزان. ترجمه سید محمدباقر موسوى همدانى. قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین حوزه علمیه. (نرمافزار جامع تفاسیر نور)
- مطهری، مرتضی(1377/الف). مجموعه آثار؛ امدادهای غیبی. تهران: صدرا.
- مطهری، مرتضی(1377/ب). مجموعه آثار؛ نبوت. تهران: صدرا.
- مهرابی، امیرحمزه؛ حسین خنیفر، علی‌نقی امیری، حسن زارعی متین و غلامرضا جندقی(1390). «معرفی روش‌شناسی داده‌بنیاد برای تحقیقات اسلامی». مدیریت فرهنگ سازمانی، ش 23.
- Cavanagh, G.F. & M.A. Hazen (2008). Sustainability, Spirituality, and Discernment or Discernment Upholds Sustainability. Palgrave Macmillan, New York, NY, 35-50.
- Covin, J.G.; D.P. Slevin & M.B. Heeley (2001). “Strategic Decision-Making in an Intuitive vs. Technocratic Mode, Structural and Environmental Considerations”. Journal of Business Research, 52: 51-67.
- Danaeifard, H. & S.M. Emami (2007). “Qualitative Research Strategies: Reflections on Ground Theory”. Management Thought, No 2.
- Dane, E. & M.G. Pratt (2007). “Exploring Intuition and its Role in Managerial Decision-Making”. Academy of Management Review, 32 (1): 33-54.
- Elbanna S.; J. Child & M. Dayan (2013). “A Model of Antecedents and Consequences of Intuition in Strstegic Decision Making”. Long Range Planning, 46: 149-176.
- Fernández, Walter D. (2004). “Using the Glaserian Approach in Grounded Studies of Emerging Business Practices”. Electronic Journal of Business Research Methods, 2(2).
- Fernando, M. & B. Jackson (2006). “The Influence of Religion-based Workplace Spirituality on Business Leaders’ Decision-Making: an Interfaith Study”. Journal of Management and Organization, Vol. 12, 1: 23-39.
- Frantz, R. (2000). “Intuitive Elements in Adam Smith”. Journal of Socio-Economics, 29: 1-19.
- Khatri, N. & H.A. Ng (2000). “The Role of Intuition in Strategic Decision Making”. Human Relations, 53 (1): 57-86.
- Leybourne, S. & E. Sadler-Smith (2006). “The Role of Intuition and Improvisation in Project Management”. International Journal of Project Management, 24: 483-492.
- Liu, G. & Y. Song (2009). The Interplay of Rationality and Intuition in Strategic Decision Making. Master Program, Linkopings Universitet, Department of Management & Engineering.
- Matzler, K.; F. Bailom & T.A. Mooradian (2007). “Intuitive Decision Making”. MIT Sloan Management Review, 49 (1): 13-15.
- McGee, J.J. and Delbecq, A.L. (2003), “Vocation as a critical factor in a spirituality for executive leadership in business”, in Willians, O.F. (Ed.), Business, Religion, and Spirituality: A New Synthesis, University of Notre Dame Press, Notre Dame, IN, pp. 94-110.
- Mehrabi, A.; H. Khanifer, A. Amiri, H. Zarei & Gh. Jandaghi (2011). “Introduction of Fundamentals of Methodology for Islamic Research”. Organizational Culture Managemen, No 23.
- Miller, C.C. & R.D. Ireland (2005). “Intuition in Strategic Decision-Making, Friend or Foe in the Fast-Paced 21st Century”. Academy of Management Executive, 19: 19-30.
- Motahari, M. (1998). Divine Help. Tehran: Sadra Publishing.
- Motahari, M. (1998). Prophecy. Tehran: Sadra Publishing.
- Reichertz, Jo. (2010). “Abduction: The Logic of Discovery of Grounded Theory”. Forum: Qualitative Social Research. 11 (1). Available at: Art. 13, http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:0114-fqs1001135.
- Sadler-Smith, E. & E. Shefy (2004). “The Intuitive Executive, Understanding and Applying ‘gut feel’ in Decisionmaking”. Academy of Management Executive, 18: 76-91.
- Shakunm M.F.(2006). Spiritual Rationality: Integrating Faith- Based and Action, Group Decision and Negotiation, 15, 1-15.
- Strauvs, A. & J. Courbin (2008). Principles of Qualitative Research Methodology. Translation by B. Mohammadi. Tehran: Institute of Humanities and Cultural Studies.
ابتدای صفحه